Verhalen leren je om kritisch na te denken

02 februari 2023
Khalid Boudou

Interview Khalid Boudou

Digitaal burgerschap & literatuur

Veel mensen kennen hem van zijn succesvolle boeken Het schnitzelparadijs en Pizzamafia. Maar KHALID BOUDOU is niet alleen schrijver; hij was tot 2018 docent Nederlands op een middelbare school en tegenwoordig geeft hij lezingen en workshops op scholen in het land. We gingen met hem in gesprek over zijn lezingen en hoe hij daarin literatuur aan (digitaal) burgerschap verbindt.

Waar gaan je lezingen en workshops over?

“Over van alles. Meestal is het zo dat een school een lessenreeks rondom een bepaald thema heeft bedacht. En dat ze mij dan via de Schrijverscentrale uitnodigen om daar een lezing over te geven. Ook geef ik schrijfworkshops op het vmbo en mbo voor Passionate Bulkboek, een organisatie die zich inzet voor leesbevordering onder jongeren. Al met al werk ik al een jaar of twintig in het onderwijs, naast mijn schrijfwerkzaamheden. Ik werk heel graag met jongeren, omdat ik het mooi vind om ze te helpen in de zoektocht naar wie ze zijn.”

Hoe verbind je literatuur aan burgerschap?

“Het belangrijkste is om literatuur aan te laten sluiten bij hun belevingswereld. Dus: wat houdt leerlingen en studenten bezig, ook online? En hoe passen verhalen daarbij? Mijn jeugdboek Pizzamafia gaat bijvoorbeeld over de verhouding tussen een vader en zoon en over mannelijkheid. Daar koppel ik dan de filmpjes van Andrew Tate aan. Deze influencer is bekend van zijn video’s op YouTube en TikTok, waarin hij controversiële uitspraken doet over vrouwen en de lhbtiq-gemeenschap. Veel jonge jongens kijken tegen hem op en zien in hem een stoere, rijke gast. Maar wat zegt hij nou eigenlijk? Zijn mannen echt te soft? Wat verwachten vrouwen van mannen? En wakkert Tate met zijn video’s vrouwen- en homohaat aan of niet? Over dit soort vragen ga ik dan met de klas in gesprek.”

Hoe bereik je de studenten?

“Zoals ik al zei, is het heel belangrijk om te weten wat er onder jongeren speelt en daarop in te haken. Het liefst met een beetje humor. Zo krijg je ze sneller mee en wordt er ook af en toe gelachen. Verder zorg ik voor veel variatie en interactie, zodat het niet saai wordt. En ik leg uit wat verhalen met je kunnen doen. Tegenwoordig vliegen de meningen je om de oren en wordt het vuur heel snel aangewakkerd, vooral op internet. Ik probeer studenten te leren dat je niet altijd meteen hoeft te zeggen wat je ergens van vindt. Je kunt ook eerst stil zijn, onderzoeken hoe iets in elkaar steekt en echt naar elkaar luisteren, voor je je mening geeft. Verhalen kunnen zorgen voor die vertraging en leren je om kritisch na te denken.”

Merk je verschil tussen de jongeren van nu en die van twintig jaar geleden?

“Zeker. Helaas lezen jongeren veel minder dan twintig jaar geleden. Tegelijkertijd hebben ze vaker last van mentale problemen, door de hoge verwachtingen die ze zichzelf opleggen en de onrealistische beelden die ze zien op social media. Een bijbaantje waarmee je een paar euro per uur verdient, zien veel jongeren niet meer zitten. Door bekende influencers en YouTubers hebben zij enorme bedragen in hun hoofd van wat je kunt verdienen. Totaal niet realistisch en het maakt uiteindelijk alleen maar onzeker als het niet lukt. Internet is een schijnwereld waarin het heel moeilijk is om je eigen identiteit te ontdekken. Daarom wil ik laten zien dat boeken je kunnen helpen in de zoektocht naar wie je bent en wie je wil zijn. Want ook de personages in verhalen zijn zoekende. Die herkenning is fijn en heel belangrijk.”

Aan welke boeken heb je zelf veel gehad als puber?

“Ik las veel Amerikaanse literatuur, zoals The Catcher in the Rye van Salinger en de boeken van Charles Bukowski. En omdat ik ben geboren in Marokko, las ik graag Arabische literatuur, bijvoorbeeld van de Egyptische schrijver Nagieb Mahfoez. Daar herkende ik mezelf en mijn afkomst in. Maar ik las ook graag boeken van Nederlandse schrijvers zoals Joost Zwagerman en Ronald Giphart. Verhalen kunnen je geruststellen: het leven is nou eenmaal chaotisch en alle pubers twijfelen, net als jij. Dat is de kracht van literatuur. Dus mijn advies is: kruip eens wat vaker op de bank met een boek in plaats van de hele middag op je telefoon te scrollen.”

Over Khalid Boudou

Khalid Boudou is geboren in Marokko en woont sinds zijn vierde jaar in Nederland. In 2001 debuteerde hij met Het schnitzelparadijs. Het boek kreeg veel lof en werd in 2002 bekroond met Het Gouden Ezelsoor, de prijs voor het best verkochte debuut. In 2007 verscheen zijn eerste jeugdroman, Pizzamaffia. Ook dit boek kreeg goede recensies en werd bekroond met de Jonge Jury debuutprijs.
Zowel Het schnitzelparadijs als Pizzamafia werden verfilmd. Daarnaast schreef Khalid columns voor onder andere het AD en BNR Nieuwsradio en tussen 2013 en 2018 was hij leraar Nederlands in het voorgezet onderwijs. Momenteel geeft Khalid lezingen en workshops op scholen door heel het land en werkt hij aan een nieuwe jeugdroman.

Blijf op de hoogte!

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

"*" geeft vereiste velden aan

Selecteer één of meerdere sectoren*