Maatschappelijke betrokkenheid vergroten: wat werkt?

Datum toegevoegd: 25 april 2025
  • Sector GO
  • Categorie Onderzoek en publicaties
  • Aanbieder Kennisrotonde

Het Expertisepunt Burgerschap dient op regelmatige basis vragen in bij Kennisrotonde, een loket voor de beantwoording van onderwijs- en jeugdvragen met kennis uit onderzoek. Zij stelde de volgende vraag: welke pedagogisch-didactische aanpakken stimuleren de maatschappelijke betrokkenheid van leerlingen in het gespecialiseerd onderwijs?

Maatschappelijke betrokkenheid is een onderdeel van burgerschap waar relatief weinig aandacht voor is in het speciaal (basis)onderwijs, zo blijkt uit een eerder peilingsonderzoek van de Inspectie van het Onderwijs. Uit het antwoord blijkt dat er weinig onderzoek is gedaan naar hoe men deze maatschappelijke betrokkenheid effectief bevordert. Service learning is een aanpak in de Verenigde Staten die veelbelovende uitkomsten laat zien.  Deze aanpak is vergelijkbaar met de Nederlandse maatschappelijke stage of maatschappelijke diensttijd, waarbij het initiatief MDT in het VSO het dichtst bij dit begrip lijkt te komen. Kanttekening daarbij is wel dat in het onderzoek naar service learning niet specifiek gekeken is naar maatschappelijke betrokkenheid.

Met dit antwoord kan gesteld worden dat onderzoek laat zien dat de ervaringen met service learning in het (voortgezet) speciaal onderwijs voornamelijk positief zijn voor specifieke uitkomsten, zoals gevoel van trots een bijdrage te leveren en voor het ontwikkelen van bepaalde vaardigheden (werken stimulerend). We kunnen op basis van het huidige onderzoek echter niet stellen dat service learning effectief is voor die uitkomsten. In dit onderzoek is met andere woorden nog niet gekeken naar het ontwikkelen van maatschappelijke betrokkenheid als uitkomstmaat.

Over Kennisrotonde

Wil jij als leraar of schoolleider ook een vraag uit de onderwijspraktijk op wetenschappelijke wijze beantwoord zien, om zo meer evidence informed te werken? Dien dan hier je vraag in. Een compleet overzicht aan reeds gestelde vragen (met bijbehorende antwoorden) is hier te vinden.

Blijf op de hoogte!

Schrijf je net als 7200 andere
onderwijsprofessionals in voor
onze nieuwsbrief

"*" geeft vereiste velden aan

Selecteer één of meerdere sectoren*