Verkiezingen november 2023

Op woensdag 22 november 2023 is de vervroegde Tweede Kamer verkiezing. Op deze themapagina vind je tips om met dit thema aan de slag te gaan in je burgerschapslessen. Natuurlijk delen we de activiteiten van onze partner binnen het Expertisepunt burgerschap ProDemos, maar we wijzen je ook graag op andere interessante artikelen en achtergrondinformatie om de democratische rechtstaat onder de aandacht te brengen bij studenten.

Lessen: De Democratie is van jou en Gebruik je stem! (Anne Frank Stichting)

Anne Frank heeft nieuw lesmateriaal op LessonUp gezet rondom het thema democratie en rechtstaat.

Gebruik je stem!

Om studenten te laten zien dat hun stem er daadwerkelijk toe doet, ontwikkelde de Anne Frank Stichting de les ‘Gebruik je stem’. Het persoonlijke verhaal van Amjad vormt de rode draad in deze les. Hij probeert jongeren te motiveren om toch naar het stembureau te gaan. Hij vertelt: ‘De enige manier om je gerepresenteerd te voelen is door te stemmen op iemand die jou representeert als persoon.’ Het is een les met een positieve insteek. Het gaat niet om op welke politieke partij je wil stemmen, maar er wordt enkel benadrukt dat dit je kans is om invloed uit te oefenen.

Naar de les

De Democratie is van jou!

De democratie is van belang voor ons allemaal. Voor studenten is het vaak een abstract begrip. Hoe laat je hen ervaren hoe de democratie van invloed is op hun dagelijkse leven? Gebruik de les op LessonUp, met interactieve vragen in een korte animatie geïnspireerd op het boek Over tirannie van hoogleraar geschiedenis Timothy Snyder.

Naar de les – Democratie is van jou!

Uitleg politieke partijen

NOS op 3 heeft een hele vermakelijke en nuttige uitlegvideo gemaakt waarin op korte en aansprekende wijze de standpunten van alle politieke partijen worden uitgelegd. Je kan switchen tussen de verschillende partijen via de link onder het filmpje, maar je kan natuurlijk ook de hele video bekijken met je klas.

Naar de video

Doe mee met een burgerberaad

Voor jongeren vanaf 16 jaar is een burgerberaad een kans om aan oplossingen te werken voor moeilijke onderwerpen zoals wonen, onderwijs, migratie, en de toekomst van voedsel. Dit betekent een betere representatie van wat voor je studenten belangrijk is! Daarom start Bureau Burgerberaad juist midden in verkiezingstijd de campagne Als je ‘t mij vraagt. Laat je studenten kennismaken met burgerberaden en hoor over welke onderwerpen zij het willen hebben. De opbrengst wordt gedeeld met de nieuwe Kamer en kabinet. Dus, vraag je studenten: waar zouden zij een #burgerberaad over willen houden? Geef het door en kom meer te weten over burgerberaden via:

#Alsjehetmijvraagt

Organiseer een stemplein (ProDemos)

Weten jouw mbo-studenten al wat ze gaan stemmen? Organiseer een Stemplein bij jou op school en en help je studenten zich politiek te oriënteren. Het Stemplein bestaat uit de StickerStemWijzer (inclusief begeleider) van ProDemos en de Klaagmuur van de Nationale Jeugdraad (NJR). Het Stemplein is te boeken voor de periode 1-22 november 2023 en staat dan van 10.00 – 14.00 uur in de hal van jouw school. Studenten lopen tijdens de pauze of vrije lesuren over het plein. Docenten kunnen tijdens de les ook met hun klas naar het Stemplein komen. Voor het doen van beide activiteiten hebben studenten ongeveer 20 minuten nodig.
Voorwaarden en aanmelden

Organiseer Scholierenverkiezingen (ProDemos)

ProDemos organiseert de Scholierenverkiezingen dit jaar voor de 30ste keer.

Hoe zou de Tweede Kamer eruitzien als de scholieren het mochten zeggen…? Geef jouw leerlingen of studenten een stem en organiseer Scholierenverkiezingen bij jou op school!
Bij de Scholierenverkiezingen brengen je studenten tussen 1 en 21 november 2023 hun stem uit op politieke partijen die ook meedoen bij de echte verkiezingen. Om de ervaring helemaal compleet te maken: richt met studenten een stemlokaal in en laat hen de stemmen tellen. Zo ontdekken ze waar de verkiezingen over gaan en hoe het stemmen werkt. ProDemos maakt daarna de landelijke uitslag bekend.

Aanmelden

Denk alvast na over het verkiezingsfestival Europees Parlement 2024

Samen met de Nationale Jeugdraad (NJR) organiseert ProDemos speciaal voor het mbo Verkiezingsfestivals. Ze willen mbo-studenten informeren over de verkiezingen en hen motiveren om te gaan stemmen! Veel mbo’ers mogen namelijk voor de eerste keer gebruikmaken van hun stemrecht. Ook al zit iedereen volop in de voorbereidingen voor de Verkiezingsfestivals Tweede Kamer 2023, toch is nu ook al het moment om naar de volgende editie te kijken. Op 6 juni 2024 kiezen we namelijk een nieuw Europees Parlement. In aanloop naar deze verkiezingen volgend jaar, worden er weer Verkiezingsfestivals georganiseerd, in de periode 28 maart tot 27 april 2024. Er kunnen maximaal 10 scholen meedoen. Meld jouw school dus snel aan!

Voorwaarden en aanmelden

ProDemos

ProDemos biedt een ruim aanbod aan educatieve programma’s en (les)materialen rondom de aankomende verkiezingen. Denk aan gastlessen en digitale tools. Wil je weten wat ProDemos voor jouw burgerschapsonderwijs kan betekenen?

Verkiezingseducatie ProDemos

Verkiezingsprogramma van NOS op 3

NOS op 3 heeft naast de explainervideo en een podcast ook een mooi programma waarin twee of drie lijsttrekkers met elkaar in debat gaan aan de hand van thema’s die belangrijk zijn voor twintigers. Zoals wonen, geld, zorg en klimaat.

Kijk met je klas naar:

Ouwehand (PvdD) en Bikker (CU)
Timmermans (GL/PvdA) en Omtzigt (NSC)
Jetten (D66) en Baudet (FvD)
Yesilgöz (VVD) en Van der Plas (BBB)
Dassen (VOLT), Olf (BIJ1) en Stoffer (SGP)
Marijnissen (SP) en Bontenbal (CDA)
Van Baarle (DENK), Eerdmans (JA21) en Van Haga (BVNL)

Naar de video’s

Stemplein op het Summa College

Een mooi voorbeeld uit de praktijk om studenten op een laagdrempelige manier in aanraking te laten komen met politieke partijen en verkiezingen.

Naar het artikel

Polarisatie of Democratie?

Nieuw Wij, een platform dat verbinding en de kracht van onderlinge verschillen voorstaat, deelt in een serie van vijf artikelen, geschreven door filosoof Maurits in ’t Veld een visie die de democratie behoudt én het algemeen belang veilig stelt.
Lees de artikelen over polarisatie en democratie

Naar de artikelen

Podcast Lang Verhaal Kort: De campagnetijd is nu echt begonnen

Deze podcast van NOS op 3 legt in nog geen 6 minuten uit wat de belangrijkste thema’s zijn van de verkiezingscampagne.

Naar de podcast

Podcast De Dag doopt zich tot de verkiezingen om tot De Verkiezingsdag

Elke dag praten we met deskundigen én vooral ook ervaringsdeskundigen over één politieke factor van betekenis in de aanloop naar die verkiezingen: van lijsttrekkers en campagneleiders, tot de achterban, het thuisfront en zwevende kiezers.

Ga naar Podcast De Dag

Stemchecker

Deze kieswijzer (Volkskrant) is geen stemadvies, maar kijkt naar wat partijen daadwerkelijk hebben gestemd in de Tweede Kamer (en níet naar wat ze beloven in campagnes).
Vul de stellingen in, vergelijk je politieke opvattingen met het stemgedrag van de fracties en kom erachter met welke partij je de meeste overeenkomsten hebt.
Geen mening over een stelling? Geen probleem, sla deze dan gerust over.

Stemchecker 2023

Stemwijzer

Test je politieke voorkeur met De Stemwijzer. Deze is vanaf 25 oktober 2023 online.

Stemwijzer

Stemhulp voor jongeren

Deze stemhulp van Young Voice helpt jongeren aan de hand van stellingen te ontdekken welke politieke partijen de meeste overeenkomsten hebben met hun standpunten.

Stemhulp voor jongeren

StemmenTracker

Op stemmentracker.nl kun je nagaan hoe er is gestemd over onderwerpen rondom bijvoorbeeld de oorlog in Oekraïne, het spreiden van asielzoekers of de woningmarkt. De StemmenTracker blikt terug op stemmingen in de periode vanaf de Tweede Kamerverkiezing in maart 2021 tot en met 4 juli 2023. In die periode heeft de Tweede Kamer vele moties, amendementen en wetsvoorstellen behandeld. Uit al die stemmingen heeft ProDemos een selectie gemaakt van 30 onderscheidende en opvallende onderwerpen. Door het stemgedrag van politieke partijen te vergelijken met dat van jezelf, zie je met welke politieke partij je de meeste overeenkomsten hebt op basis van belangrijke thema’s die de afgelopen tijd speelden.

Naar de StemmenTracker

Uitleg over de Tweede Kamer, verkiezingen en het stemmen

Een pagina met praktische informatie over de verkiezingen.
Wat doet de Tweede Kamer, De stempas, het stembureau, machtigen enz.

ProDemos – Verkiezingen

Verkiezingskrant in gewone taal

In deze krant staat in begrijpelijke taal uitgelegd waar de verkiezingen over gaan, hoe stemmen werkt en wat de Tweede Kamer doet.

Verkiezingskrant in gewone taal

Keuzes in Kaart 2025-2028

Economische analyse van verkiezingsprogramma’s
VVD | D66 | GroenLinks-PvdA | CDA | ChristenUnie | Volt | JA21 | SGP

  • Budgettaire keuzes in kaart gebracht
  • Economische effecten doorgerekend

Keuzes in Kaart 2025-2028

Blijf op de hoogte!

Schrijf je in voor onze nieuwsbrief

"*" geeft vereiste velden aan

Selecteer één of meerdere sectoren*