Onze adviseur Brigitte van de Koevering wilde weten hoe theater kan bijdragen aan studentenwelzijn met behulp van de MBO Cultuurkaart en stimuleringsregeling “Gezonde School”. Met aandacht voor student én docent. Ze ging in gesprek met Jillis Slingerland en Corrie Pijnenburg over hoe zij ervoor zorgen dat de voorstelling HannaH de school binnen wordt gehaald.
‘Wees je bewust van de impact die je hebt als docent.’ Aan het woord is Jillis Slingerland, werkzaam als docent Entree Zorg en Welzijn op het MBO-college West in Amsterdam. “Onze doelgroep bestaat uit studenten die geen eindexamen hebben gedaan, om wat voor reden dan ook. Soms komen ze van het praktijkonderwijs maar het kan net zo goed een VWO-scholier zijn of een NT2-student. Na één jaar stromen ze door naar niveau 2, 3 of 4. Ik heb veel affiniteit met theater, heb als dramadocent gewerkt en in het basisonderwijs maar het MBO heeft mijn hart gestolen, ik geef Nederlands, communicatie en ben coach van de studentenraad.”
Corrie Pijnenburg van het Graafschap College is als vertrouwenspersoon betrokken bij studentenwelzijn. “Zeventien jaar geleden ben ik als zij-instromer gestart, aanvankelijk als docent en decaan bij het Graafschap college na een carrière in de GGZ waarin ik me bezig hield met sekseverschillen. Nu ben ik werkzaam als vertrouwenspersoon en ben ik projectleider ‘Gezonde relaties en seksualiteit.’ Het Graafschap college streeft naar een inclusieve school, daar zet ik me graag voor in.”
Aanleiding voor het gesprek is het project ‘All Inclusive’, een samenwerking van Theater AanZ, COC Nederland en Stichting School & Veiligheid. Het project heeft als doel om samen met studenten en docenten te zorgen voor een veilige school waar inclusiviteit de norm is. De voorstelling ‘HannaH’ maakt daar onderdeel van uit. Het gaat over polarisatie en de universele angst voor anders zijn waarin het bewust worden van vooroordelen en het wegnemen daarvan centraal staat.
Jillis: “Inclusiviteit gaat iedereen aan en docenten hebben een opvoedkundige taak om deze norm actief uit te dragen. Ik pleit sowieso voor meer cultuureducatie in de school. Met de MBO Cultuurkaart kun je de voorstelling boeken. Wij kozen ervoor om de voorstelling eerst samen met docenten en een klein groepje studenten te bekijken. Bewustwording bij docenten is een voorwaarde. Wat moeten wij weten en doen voordat we dit onderwerp ter sprake brengen? We stellen onszelf de vraag: wat komt er aan diversiteit naar boven en kunnen we daarover het gesprek aangaan met studenten? Welke systemen van exclusie treden dan in werking? Voor het beantwoorden van die vragen heb je niet alleen kennis nodig maar ook vaardigheden. Kortom, wil je een voorstelling zoals ‘HannaH’ programmeren dan moet je beginnen bij de docent.”
Corrie Pijnenburg vroeg subsidie aan vanuit de stimuleringsregeling ‘Gezonde school’ voor het thema gezonde relaties en seksualiteit. Een deel van de subsidie gaat naar de GGD, afdeling seksuele voorlichting. Om het verder goed op de kaart te zetten moet er volgens haar kritisch gekeken worden naar:
“Samen met een voorlichter van de GGD heb ik de scholing verzorgd aan studenten in aanwezigheid van de eigen loopbaanbegeleider. Soms is het een heikel onderwerp in een omgeving waarin het geloof een belangrijke rol speelt. Wat me enorm geholpen heeft bij mijn lobby om dit in zoveel mogelijk klassen te mogen doen is de ‘Me Too-affaire’ en de perikelen rondom ‘The Voice.’” Corrie vertelt: “Ik hoor vaak de opmerking, ik heb geen problemen met homo’s maar moeten we het daar over hebben? Dan leg ik uit dat de ander die worstelt met een ‘coming out’ nooit het gesprek aangaat wanneer diegene niet weet dat jij er zo over
Wil je hier ook het gesprek over aangaan? Kijk dan op de site van Gendi voor meer informatie: https://www.gendi.nl/inspiration/homo-roepen-op-school/
Wanneer Corrie in haar rol als vertrouwenspersoon, wordt geconfronteerd met docenten die haar vertellen over vrouwonvriendelijke situaties op het werk, onderneemt ze direct actie. “Een aantal directeuren vroeg me om met verschillende teams in gesprek te gaan over wat er leeft m.b.t. diversiteit en hoe er mee om te gaan zowel op school als bij stagebedrijven. Uiteindelijk hebben we met hulp van ‘All Inclusive’ een training gefaciliteerd voor 27 docenten, drie vanuit ieder onderwijsteam. We hebben de voorstelling ‘HannaH’ bezocht en daarna de training van Stichting School en Veiligheid gevolgd. Daarin is een eerste aanzet gedaan met antwoord geven op de vraag: ‘Wat heb ik nodig om hiermee verder te gaan?’
Jillis licht toe waarom het zo belangrijk is om eerst de docenten te trainen. “Ik heb het meegemaakt dat docenten blanco een groep moesten begeleiden. Toen er verbaal of non-verbaal agressie werd getoond was er sprake van handelingsverlegenheid. Dat is niet alleen onveilig voor de studenten maar ook voor de acteurs. Je moet voorbereid zijn en weten hoe te reageren ook als het gaat om micro-agressie. Er gebeurt iets met je. De acteurs spelen voor – en achter je, raken je aan. Je wordt er helemaal ingezogen. Het COC is er tijdens zo’n dag bij om het proces te monitoren. Zij kunnen uitleg geven over binariteit of homoseksualiteit. Wat speelt er op een school en hoe kunnen zij ondersteunen bij een
Gender and Sexuality Alliance is een groep die vindt dat iedereen op school de vrijheid heeft om te kunnen zijn wie ze zijn.
In samenwerking met het COC denk ik na over een vervolg. Wil je iets structureel aanpakken dan moet je inclusie duurzaam implementeren in een strategisch plan zodat het op de agenda blijft staan. Het is een zaadje dat je water geeft zodat het zich kan ontwikkelen en verder groeit. De theatervoorstelling was echt een eyeopener voor veel docenten en velen willen daarna dit ook inzetten voor studenten. Het resulteert nu al in 16 voorstellingen op het Graafschap college in dit schooljaar.
Jillis vervolgt: “Ik vind het onderwerp zo belangrijk dat ik de voorstelling voor een aantal opleidingen heb geboekt. Per tijdslot zitten er dan zo’n 60 studenten bij elkaar in een klasopstelling. De acteurs dagen het publiek uit om mee te denken en te praten. Na afloop bespreken ze de voorstelling zelf na. Natuurlijk wil ik het liefst iedereen in de gelegenheid stellen om ‘HannaH’ te zien want het gaat over ons allemaal. Het is onze taak als docent om thema’s zoals polarisatie, uitsluiting, groepsvorming en de angst om anders te zijn voortdurend op de kaart te zetten. Dat daar een grote rol voor cultuureducatie is weggelegd is mijn stellige overtuiging.
Meer info over de stimuleringsregeling Gezonde School
Meer info over mogelijkheden MBO Cultuurkaart
(foto van Jillis Slingerland door Steven Dahlberg)
