De studentenpopulatie op het Zone College, een groene onderwijsinstelling in het oosten van het land met acht vestigingen, kenmerkt zich als overwegend wit met dezelfde culturele en religieuze waarden. Welke burgerschapsthema’s vinden deze studenten interessant en welke onderwerpen zijn lastig bespreekbaar in de klas? En hoe behandel je culturele, religieuze en seksuele diversiteit binnen zo’n homogene groep?
Met kleine stapjes naar een ander perspectief
Thema’s binnen de economische dimensie doen het goed bij zijn studenten. Hoe je geld kan besparen of hoe je beter met je geld kan omgaan. Maar er zijn natuurlijk veel meer interessante onderwerpen: criminaliteit op het platteland, een seksuoloog in de klas, een les van verslaafden in herstel, rechters voor de klas, paarse vrijdag…. “Ik vind het belangrijk dat iedereen er mag zijn. Op zijn of haar manier,” aldus een burgerschapsdocent op het Zone College. “Je moet beginnen met kleine stapjes”. Een voorbeeld: “Sommige studenten komen van een boerderij waar ze koeien houden. Dat is hun leefwereld, dat kennen ze. Als je ze dan meeneemt naar een kamelenboerderij of een paardenmelkerij, zitten ze nog redelijk in hun eigen sector maar krijgen ze ook andere manieren en perspectieven mee. Daarmee wil ik iets aanzetten in de student zelf. Dat ze gaan onderzoeken of er naast hun eigen referentiekader nog iets anders mag en kan bestaan.” Een ander voorbeeld dat deze docent noemt, is de vluchtelingenproblematiek. Het verschilt per opleiding, maar het is soms een lastig onderwerp om te bespreken, omdat studenten het moeilijk vinden om zich in te leven. De docent nodigt dan een vluchteling in de klas uit om kennis mee te maken. “De opbrengst is nu nog vaak dat deze gastspreker wel deugt, maar alle anderen niet. Dat kun je ze ook niet helemaal kwalijk nemen, want het is vaak het eerste contact dat ze hebben met iemand buiten hun eigen kring. Dus ook hier zijn het kleine stapjes.”
Meer diversiteit
Het valt docenten op dat homogene groepen elkaar versterken in een gemeenschappelijke mening. Meer diversiteit is daarom belangrijk. Seksuele diversiteit is er wel steeds meer, al is dit ook per opleiding afhankelijk. Sommige docenten zouden graag studenten van verschillende opleidingen bij elkaar zetten. Denk aan veehouders, dierenartsassistenten, bloemisten en voedingsmiddeltechnologen die samen burgerschapslessen volgen en aan projecten werken. Omdat er op elke opleidingen weer andere opvattingen zijn. “Het nadeel van studenten uit één opleiding is dat ze veelal dezelfde mening aanhangen, dan is er amper uitwisseling. Diversiteit komt ten goede aan burgerschap.”
Droste-effect
Burgerschap is net als het Droste-effect, aldus een andere docent, het moet op alle lagen relevant worden gevonden. Door het bestuur, het management, de docenten en de studenten. Dat vraagt niet alleen mooie woorden, maar ook om investeringen met tijd, geld en inspanning. “Binnen het Zone College proberen we Burgerschap serieus onder de aandacht te brengen, we hebben een visie die breed gedragen wordt. Dit jaar beginnen we voor het eerst met Burgerschapsdagen, ik ben er trots op dat we dit samen met ons burgerschapsteam voor elkaar hebben gekregen.”
