De leergang burgerschap is ontworpen om mbo-docenten te versterken in het geven van kwalitatief burgerschapsonderwijs. Deze leergang richt zich op zowel pedagogische als vakdidactische vaardigheden, met speciale aandacht voor visievorming en de beroepscontext van studenten. Docenten krijgen de kans om hun expertise te verdiepen, hun onderwijsmethoden te verfijnen en een solide professionele identiteit rondom burgerschapsvorming te vormen.
De mbo docent kan zich aanmelden voor de leergang bij een deelnemende hogeschool. De leergang kan onder voorwaarden kosteloos worden gevolgd.
Grijp deze kans om bij te dragen aan het burgerschapsonderwijs van morgen. Meld je aan voor de leergang bij de hogeschool die bij jou past en til het burgerschapsonderwijs binnen jouw mbo-school naar een hoger niveau!
Burgerschapsonderwijs in het middelbaar beroepsonderwijs (mbo) speelt een cruciale rol in de voorbereiding van studenten op hun volwaardige deelname aan en functioneren binnen de maatschappij. Het gaat om het bevorderen van kennis en begrip van onze democratische rechtsstaat, het versterken van maatschappelijke en sociale vaardigheden, kritisch denken en het actief participeren in het maatschappelijk verkeer (Versterking burgerschapsonderwijs mbo, juni 2022, OCW).
De mbo-sector erkent en voelt deze maatschappelijke verantwoordelijkheid diep. Dit wordt onderstreept door de vijf verenigingsafspraken die zijn geformuleerd om de ontwikkeling van studenten tot kritisch denkende burgers te bevorderen (Vijf verenigingsafspraken, mei 2022, MBO Raad). Deze afspraken benadrukken onder andere het belang van een expliciete visie op burgerschap, het aanstellen van bekwame docenten, het integreren van burgerschap in de PDCA-cyclus, het prioriteren van burgerschap in tijd en budget, en het versterken van de inspanningsverplichting in het Examen- en kwalificatiebesluit.
De leergang is ontwikkeld om docenten en scholen te ondersteunen bij het realiseren van deze ambitieuze doelen.
De leergang is een unieke kans voor docenten om hun vaardigheden en kennis op het gebied van burgerschap te vergroten.
In deze leergang:
De succesvolle deelnemer aan de leergang zal:
De leergang omvat een beperkt maar impactvol traject. Thema’s passen in de leeruitkomst en kunnen gekoppeld worden aan eigen behoefte of aan school- of omgevingsspecifieke onderdelen.
De leergang krijgt een studiebelasting van ongeveer 280 uur. Raadpleeg de hogeschool van je keuze voor de exacte invulling van de leergang.
Waarderingskader leergang burgerschap mbo
Docenten in het mbo (met een lesbevoegdheid) kunnen de leergang burgerschap volgen bij een van de aanbiedende hogescholen. De hogescholen hebben onderling de leeruitkomst en beoordelingscriteria bepaald en evalueren en verbeteren de leergang voortdurend.
Op basis daarvan bieden deelnemende hogescholen elk een eigen versie van de leergang aan, of vormen deze in samenwerking met een of meer mbo-scholen. Je kunt bij de deelnemende hogescholen nagaan welke accenten zij leggen in de leergang. De leergang wordt zowel in-company als via open inschrijving aangeboden.
Vanuit het ministerie van OCW is een subsidie van 3000 euro beschikbaar per docent. De subsidie loopt tot 31 december 2025.
Mbo-docent Jenny Li sprak met de MBO Raad over haar deelname aan de leergang burgerschap. Ze is vol enthousiasme over de mogelijkheden die het programma biedt.
“Deze leergang is echt een boost voor je professionalisering. Met relatief weinig inspanning heb je een hoge impact en het verrijkt je dagelijkse werk enorm. Wat deze leergang zo bijzonder maakt, is dat de opgedane kennis direct toepasbaar is in de praktijk. Wat ik vandaag leer in de les, kan ik morgen al gebruiken bij mijn leerlingen.”
Lees meer over Jenny’s ervaringen via:
Ook onze adviseur burgerschap Brigitte van de Koevering ging op onderzoek uit om een beeld te krijgen van de inhoud van de leergang. Zij ging in gesprek met Jeroen Janssen, die als docent bij Gilde Opleidingen de leergang volgt en met Farouk El Mouhajir die samen met een collega het incompany-traject in Roermond verzorgt.
Het gaat erom dat je praktische vaardigheden en wijsheid ontwikkelt. Studenten ervaren soms hoe de aandacht voor een gevoelig onderwerp meer kwaad doet dan goed. Docent zijn is een ambacht dat je moet blijven oefenen.
Leer meer over de ervaringen van Jeroen en Farouk via:
Elke hogeschool legt eigen accenten binnen de kaders van de gezamenlijke leeruitkomsten.
Lees hieronder meer over het aanbod van de verschillende hogescholen.
| Hogeschool | Contactpersoon (klik op de naam voor het mailadres) | Website leergang |
| Hogeschool Windesheim | Jannie Lensen-Botter | Opleiding Burgerschapseducatie coördinatorOpleiding burgerschapseducatie-docent |
| NHL Stenden Hogeschool | Margreet Veerman | Opleiding Burgerschap in het mbo |
| Fontys Hogeschool | Christel Kuijpers | Aanmeldformulier leergang Fontys |
| HAN University of Applied Sciences | Algemene mail Rob Verheijen Anne van Duuren |
HAN Educatie Pro |
| Hogeschool van Amsterdam | Vivianne Goedhart | Leergang Burgerschapsonderwijs vo/mbo |
| Academica University of Applied Science | Laurence Guérin Ward van der Meiden Piet van der Ploeg |
Docentleergang Burgerschap MBO |
Ben jij docent in het mbo en verzorg jij burgerschapsonderwijs? Of ben jij schoolleider en wil jij de kwaliteit van burgerschapseducatie verbeteren. Kies dan voor de leergang Burgerschap mbo voor burgerschapsdocent of -coördinator. Deze leergang is voorgekomen uit een samenwerking met het ministerie van OCW, de mbo-raad e het expertisepunt Burgerschap mbo. De leergang burgerschap is in samenwerking met de mbo-raad ontworpen om mbo-docenten te versterken in het geven van kwalitatief burgerschapsonderwijs.
Windesheim biedt voor de leergang burgerschap mbo twee opleidingen aan die voldoen aan de geformuleerde leeruitkomsten:
Burgerschap in het mbo op NHL de Stenden Hogeschool
In het onderwijs worden studenten naast het leren van een beroep, toegerust om als burgers te functioneren binnen de maatschappij en volwaardig een plek te nemen in de samenleving. Deze samenleving kent vele uitdagingen waartoe een jongere of volwassene zich kan verhouden. Dit geldt ook voor het onderwijs en burgerschap, burgerschapsvorming. Wat is goed burgerschapsonderwijs (of wat is het juist niet)? Hoe rust je studenten toe voor deelname aan de samenleving? Welke kennis en vaardigheden zijn hierin voor studenten belangrijk? En hoe geef ik als docent burgerschapsonderwijs vorm in mijn onderwijspraktijk?
De leergang geeft docenten in het mbo de kans zich te professionaliseren in burgerschapsonderwijs, waarbij de leergang de volgende uitgangspunten kent:
Ben jij mbo-docent en wil je het burgerschapsonderwijs in jouw school naar een hoger niveau tillen? Ben je op zoek naar handvatten en methoden om je kennis over burgerschap betekenisvol te vertalen naar het toekomstige beroep van je studenten? Kies dan voor de (gesubsidieerde) cursus ‘Burgerschap voor mbo-scholen‘.
Tijdens deze (in-company) leergang versterk je je kwaliteiten in het geven van burgerschapsonderwijs. Je verdiept je vakkennis en verfijnt je onderwijsmethoden om met je burgerschapsonderwijs aan te sluiten op de visie van je school en de beroepspraktijk van je studenten op een manier die past bij jouw professionele identiteit. Dit doen we tijdens interactieve bijeenkomsten en doormiddel van één op één begeleiding van een FLOT-expert burgerschap.
De leergang burgerschap is nieuw in onze regio! In Gelderland is men het met elkaar eens: we gunnen onze studenten burgerschapsonderwijs van de hoogste kwaliteit. Daarom hebben de Gelderse mbo’s en de HAN de handen ineengeslagen en deze leergang ontwikkeld. Dit professionaliseringstraject is uniek en onderscheidt zich omdat…
Dat wat je leert, kun je direct inzetten in je onderwijs en begeleiding van studenten op het mbo. Daarmee sluit dit traject naadloos aan op jouw werk als docent burgerschap.
Voor meer informatie bezoek onze website: Burgerschap in het mbo (han.nl) of stel je vragen aan Educatie Pro.
Deze HvA-leergang is sterk gevoed met actuele kennis en onderzoek van het lectoraat Burgerschapsonderwijs. De trainerspool bestaat uit opleiders uit de onderwijspraktijk en onderzoekers uit het lectoraat.
Je verwerft tijdens de eerste acht bijeenkomsten de ‘bouwstenen’ die je helpen om aan het eind van de leergang kleur te bekennen. Hoe verhoud jij je tot de burgerschapsvisie van je school en tot de kwalificatie-eisen van de overheid? Tijdens de laatste vier bijeenkomsten doorloop je een ontwerpcyclus, die bestaat uit drie onderdelen: a) inspiratie, b) interactie, c) integratie. Iedere deelnemer werkt aan een eigen praktijkproduct: een lessenserie, een doorlopende leerlijn of een project. Ook intervisie staat in deze bijeenkomsten centraal. Daarnaast geven de opleiders doorlopend constructieve en individuele feedback op het portfolio wat je samenstelt. De leergang heeft een focus op didactische en pedagogische competenties. Na afloop van de leergang heb je niet alleen een stevige basis om je eigen burgerschapsonderwijs verder te ontwikkelen, maar kun je ook collega’s inspireren met de verkregen praktische tools.
De docentleergang burgerschap bij Academica is voor mbo-docenten die kritisch, inclusief burgerschapsonderwijs willen maken en verzorgen dat beantwoordt aan de nieuwe wet en regelgeving en recht doet aan de student.
In 10 dagdelen krijg je kennis en vaardigheden mee om burgerschapsonderwijs te ontwerpen, te organiseren en uit te voeren zodanig dat het
In alle lessen is aandacht voor didactisch verantwoord les ontwerpen, voor oefening van kritisch denken, voor de relatie docent student, voor de relaties tussen studenten en voor toetsen en monitoren van de ontwikkeling van studenten. De leergang wordt onderwezen door onderzoekers van de Werkplaats Burgerschap en een lid van de Expertgroep Burgerschap.
"*" geeft vereiste velden aan
